W toku realizacji robót budowlanych czasami dochodzi do sporu pomiędzy inwestorem a wykonawcą co do zapłaty wynagrodzenia dodatkowego. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdy wynagrodzenie pierwotne ma charakter ryczałtowy. Inwestor odmawia zapłaty, powołując się na często spotykane zapisy umów, na przykład, że wykonawca zapoznał się z przedmiotem umowy i nie zgłasza z tego tytułu żadnych zastrzeżeń. Tego typu spory zachodzą również w umowach z zamówienia publicznego.
Spis treści:
Regulacje ustawowe
Zasady
Regulacje ustawowe dotyczące dodatkowego wynagrodzenia
W kontekście dodatkowego wynagrodzenia warto przytoczyć art. 7 ust.1 ustawy prawo zamówień publicznych, w którym wprowadzona jest zasada równego traktowania wykonawców i uczciwej konkurencji. Realizacją tej zasady jest obowiązek zamawiającego do dokładnego i jednoznacznego opisania przedmiotu zamówienia. Ponadto zamawiający nie może zatajać wiadomych mu informacji, które mogą mieć wpływ na ofertę wykonawcy. Zamawiający nie może nakładać na wykonawców obowiązku dokonania wizji lokalnej w celu ustalenia wszystkich istotnych warunków zamówienia. W ten sposób bowiem wykonawca byłby „zmuszany” do domyślania się co faktycznie wchodzi w zakres zamówienia i jakie prace będzie zobowiązany wykonać.
Uszczegółowienie tych zasad znajduje się w artykułach od 29 do 31 ustawy. Zgodnie z art. 29 w opisie przedmiotu zamówienia należy uwzględnić wszystkie wymagania i okoliczności, które mogą mieć wpływ na sporządzenie oferty. Z kolei zgodnie z art. 31 ust.1 zamawiający opisuje przedmiot zamówienia na roboty budowlane za pomocą dokumentacji projektowej oraz specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych.
Zgodnie z orzecznictwem Krajowej Izby Odwoławczej opis przedmiotu zamówienia musi być tak szczegółowy i dokładny, aby każdy wykonawca był w stanie zidentyfikować czego zamawiający oczekuje (sygn. KIO 56/15). Brak prawidłowego i wyczerpującego opisu przedmiotu zamówienia naruszę zasadę uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców. Może to nastąpić poprzez nałożenie na wykonawców obowiązku wykonania wizji lokalnej (wyrok KIO z dn. 26 września 2012r., sygn. KIO 1965/12).
Powszechnie przyjmuje się również, że wszelkie wątpliwości i niejasności w opisie przedmiotu zamówienia należy tłumaczyć na korzyść wykonawcy.
Mając na uwadze powyższe, można przyjąć, że na podstawie ustawy prawo zamówień publicznych obowiązują następujące zasady dotyczące dodatkowego wynagrodzenia:
- „Jeżeli opis przedmiotu zamówienia, w tym dokumentacja projektowa oraz specyfikacja są jednoznaczne i precyzyjne, wówczas co do zasady wykonawca nie może żądać zapłaty dodatkowego wynagrodzenia;
- W razie wystąpienia braków, niejasności w opisie przedmiotu zamówienia, roszczenie wykonawcy o takie wynagrodzenie może być w pełni zasadne;
- Zamawiający nie może nakładać na wykonawcę obowiązku dokonania wizji lokalnej czy obowiązku samodzielnego ustalenia pełnego z zakresu robót – taki zapis umowny narusza zasadę z art. 7 ustawy równego traktowania wykonawców i uczciwej konkurencji oraz art. 29 ustawy obowiązku wyczerpującego opisu przedmiotu zamówienia;
- Zamawiający odmawiając zapłaty dodatkowego wynagrodzenia nie może skutecznie powoływać się na zapisy umowy o wizji lokalnej;
- Zamawiający może zwolnić się z obowiązku zapłaty takiego wynagrodzenia, jeżeli przedmiot zamówienia został opisany zgodnie z art. 7 i 29-31 ustawy i wynagrodzenie miało charakter ryczałtowy.”
Potrzebujesz pomocy prawnej w sprawach związanych z prawem budowlanym? Nasza kancelaria prawnicza oferuje usługi konsultacyjne, które pomogą Ci zrozumieć i wdrożyć przepisy budowlane. Skontaktuj się z nami, aby umówić się na konsultację z naszym prawnikiem specjalizującym się w tej dziedzinie.