W niektórych wypadkach uchwalanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP) prowadzi do stwierdzenia wygaśnięcia decyzji o warunkach zabudowy. Następuje to wówczas gdy ustalenia MPZP dla danego terenu są inne niż w wydanej wcześniej decyzji.
Sam ten fakt nie daje właścicielowi (użytkownikowi wieczystemu) prawa do uzyskania odszkodowania na przykład z tytułu utraty prawa do zabudowy. Właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu w tego typu sytuacji przysługują natomiast roszczenia z art. 36 ust.1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Zgodnie z tym przepisem jeżeli na skutek uchwalenia MPZP korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe bądź istotnie ograniczone można żądać od gminy:
- „odszkodowania za poniesioną rzeczywista szkodę lub
- wykupienie nieruchomości lub jej części;”
Zgodnie z ust 2. powołanego przepisu gmina może zaoferować właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu nieruchomość zamienną. Innym uprawnieniem z którym może wystąpić właściciel lub użytkownik wieczysty to żądanie od gminy odszkodowania równego obniżeniu wartości nieruchomości. To roszczenie przysługuje w sytuacji gdy na skutek uchwalenia lub zmiany MPZP wartość terenu zmniejszyła się a dotychczasowy właściciel lub użytkownik zbywa tą nieruchomość.
