Wstępne warunki przyłączenia sieci wod.- kan. nie zostały formalnie przewidziane w ustawie o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Były one przewidziane w nieobowiązujących już dzisiaj przepisach energetycznych. Zgodnie z tymi uchylonymi przepisami o wstępne warunki mógł starać się podmiot nie posiadający tytułu prawnego do nieruchomości.
Aktualnie niektóre przedsiębiorstwa wydają wstępne warunki przyłączenia właśnie dla takiej kategorii podmiotów, to jest dla osób nie posiadających tytułu prawnego dla nieruchomości ale planujących zabudowę lub inne inwestycje na działce. Aby uzyskać wstępne warunki przyłączenia należy złożyć do przedsiębiorstwa stosowny wniosek. Znaczna część przedsiębiorstw przesyłowych opracowała wzorce takich wniosków i udostępnia je na swoich stronach internetowych (np. MZGK Czeladź czy OPK sp. z o.o. w Ozorkowie).
Najważniejszą częścią warunków wstępnych jest uzyskanie informacji czy dana nieruchomość znajduje się w zasięgu sieci wodociągowo-kanalizacyjnej.
Tak jak wskazano wyżej funkcjonowanie warunków wstępnych zależy od danego przedsiębiorstwa bo nie jest to instytucja przewidziana w przepisach prawa. Może być zatem tak, że dane przedsiębiorstwo nie wydaje w ogóle warunków wstępnych. W takim wypadku złożony wniosek o ich wydanie będzie załatwiony odmownie.
Warunki wstępne mogą wiązać się z koniecznością uiszczenia opłaty, która co do zasady powinna być niższa niż za wydanie warunków „zwykłych”, zasadniczych. W każdym razie podmiot ubiegający się o warunki wstępne musi liczyć się z podwójną opłatą: najpierw za warunki wstępne a potem za zasadnicze.
Przedsiębiorstwo przesyłowe nie może nakładać obowiązku uzyskania warunków wstępnych przed uzyskaniem warunków docelowych. Warunki wstępne przyłączenia sieci wod.-kan. nigdy nie stanowią podstawy do rozpoczęcia robót. Dla przyłączenia do sieci zawsze należy więc uzyskać zasadnicze warunki przyłączenia.
