Od 1 stycznia 2017 roku nastąpiły zmiany w ustawie Prawo budowlane. Zmiany te wprowadziła ustawa z dnia 16 grudnia 2016r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców. Można założyć, że ogólnym celem zmian było uproszczenie realizacji inwestycji. Wprowadzone nowe rozwiązania prawne przedstawiamy poniżej.
Od 1 stycznia 2017r. zwolnienie z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę dotyczy:
- Wolno stojących parterowych budynków gospodarczych, garaży, wiat lub przydomowych ganków i oranżerii (ogrodów zimowych) o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki;
- Wolno stojących altan o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki. Aktualnie budowa takich altan wymaga zgłoszenia (poprzednio wymagała pozwolenia na budowę);
- Zjazdów z dróg krajowych i wojewódzkich oraz zatok parkingowych na tych drogach; Obecnie budowa taka wymaga dokonania zgłoszenia, a poprzednio wymagała uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę;
- Zjazdów z dróg powiatowych i gminnych oraz zatok parkingowych na tych drogach. Po nowelizacji tego typu prace nie wymagają ani pozwolenia na budowę ani zgłoszenia;
- Przepustów o średnicy do 100 cm. Przed 1 stycznia 2017r. inwestor musiał uzyskać decyzję o pozwoleniu na budowę. Aktualnie nie jest konieczne uzyskanie ani pozwolenia na budowę ani dokonanie zgłoszenia;
- Przydomowych basenów i oczek wodnych o powierzchni do 50m2 i opasek brzegowych oraz innych sztucznych, powierzchniowych lub liniowych umocnień brzegów rzek i potoków górskich oraz brzegu morskiego, brzegu morskich wód wewnętrznych nie stanowiących konstrukcji oporowych. Przed nowelizacją prace te wymagały zgłoszenia. Od 1 stycznia 2017r. nie wymagają ani pozwolenia na budowę ani dokonania zgłoszenia;
- Instalacji klimatyzacyjnych, elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych i telekomunikacyjnych wewnątrz użytkowanego budynku – po nowelizacji nie wymagają ani pozwolenia na budowę ani dokonania zgłoszenia;
- Przebudowy budynków, których budowa wymaga pozwolenia na budowę, z wyłączeniem ich przegród zewnętrznych oraz elementów konstrukcyjnych, a także z wyłączeniem budynków, których projekty budowlane wymagają uzgodnienia pod względem ochrony przeciwpożarowej. Do 1 stycznia 2017r. tego typu przebudowa wymagała uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę. Aktualnie pozwolenie na budowę należy uzyskać tylko w razie przebudowy przegród zewnętrznych oraz elementów konstrukcyjnych. Pozwolenie na budowę nadal jest konieczne w razie przebudowy budynków, których projekty budowlane wymagają uzgodnienia pod względem ochrony przeciwpożarowej;
- Przebudowy przegród zewnętrznych oraz elementów konstrukcyjnych budynków mieszkalnych jednorodzinnych, o ile nie prowadzi ona do zwiększenia dotychczasowego obszaru oddziaływania tych budynków. Aktualnie tego typu inwestycja nie wymaga pozwolenia na budowę i wymaga zgłoszenia;
- Wykonywania remontu obiektu budowlanego dotyczącego: a) budowli, których budowa wymaga uzyskania pozwolenia na budowę; b) przegród zewnętrznych albo elementów konstrukcyjnych budynków, których budowa wymaga uzyskania pozwolenia na budowę. Powyższe inwestycje od 1 stycznia 2017r. wymagają zgłoszenia.
Po nowelizacji zmniejszona została liczba inwestycji polegających na przebudowie, która wymaga dokonania zgłoszenia. Od 1 stycznia 2017r. nie ma obowiązku dokonania zgłoszenia w razie przebudowy:
- obiektów gospodarczych związanych z produkcją rolną i uzupełniających zabudowę zagrodową w ramach istniejącej działki siedliskowej: parterowych budynków gospodarczych o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m oraz suszarni kontenerowych o powierzchni zabudowy do 21 m2;
- wolno stojących parterowych budynków gospodarczych, garaży, altan oraz przydomowych ganków i oranżerii (ogrodów zimowych) o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki;
- wolno stojących parterowych budynków rekreacji indywidualnej, rozumianych jako budynki przeznaczone do okresowego wypoczynku, o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy czym liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać jednego na każde 500 m2 powierzchni działki.
Ustawa nowelizująca wprowadziła nowe procedury dotyczące zgłoszenia. Od 1 stycznia 2017r. zasady te są następujące:
- Zgłoszenie należy dokonać przed terminem zamierzonego rozpoczęcia robót budowanych;
- Organ może zgłosić sprzeciw co do zgłoszenia w terminie 21 dni od jego doręczenia;
- Do wykonywania robót budowlanych można przestąpić jeżeli organ nie wniósł sprzeciwu w terminie;
- Inwestor może otrzymać od organu zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu. Zaświadczenie takie może być wydane z urzędu przed upływem 21 dniowego terminu do zgłoszenia sprzeciwu. Wydanie zaświadczenia wyłącza możliwość wniesienia sprzeciwu oraz uprawnia inwestora do rozpoczęcia robót budowlanych.
Podobne zasady, jak przy dokonywaniu zgłoszenia, obowiązują, po nowelizacji, w razie zgłaszania obiektu do użytkowania.
Od 1 stycznia 2017r. do użytkowania obiektu budowlanego, na budowę którego wymagane jest pozwolenie na budowę albo zgłoszenie budowy, można przystąpić, po zawiadomieniu organu nadzoru budowlanego o zakończeniu budowy. Organ może zgłosić sprzeciw, w drodze decyzji, w terminie 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia. Możliwe jest otrzymanie zaświadczenia o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu. Zaświadczenie to może być wydane z urzędu, przed upływem terminu do zgłoszenia sprzeciwu. Wydanie tego dokumentu wyłącza możliwość wniesienia sprzeciwu co do zamiaru użytkowania obiektu.
Wydanie zaświadczenia o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu jest także możliwe, w razie zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego. Stanowi o tym dodany ust. 4c w art. 71 Prawa budowlanego.
Zmiany dotyczące istotnego odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego
Ustawa nowelizująca doprecyzowała zasady związane z istotnym odstąpieniem od zatwierdzonego projektu budowlanego.
Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę jest dopuszczalne jedynie po uzyskaniu decyzji o zmianie pozwolenia na budowę wydanej przez organ administracji architektoniczno-budowlanej. Nieistotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę nie wymaga uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia na budowę.
Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę stanowi odstąpienie w zakresie:
1) projektu zagospodarowania działki lub terenu;
2) charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego: kubatury, powierzchni zabudowy, wysokości, długości, szerokości i liczby kondygnacji obiektu budowlanego, z zastrzeżeniem ust.5a;
3) zapewnienia warunków niezbędnych do korzystania z obiektu budowlanego przez osoby niepełnosprawne;
4) zmiany zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części;
5) ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, innych aktów prawa miejscowego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;
6) wymagającym uzyskania lub zmiany opinii, uzgodnień i pozwoleń, które są wymagane do uzyskania pozwolenia na budowę lub do dokonania zgłoszenia:
a) budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1a, 2b i 19a, lub
b) przebudowy, o której mowa w art. 29 ust. 2 pkt 1b.”
Nie jest istotnym odstąpieniem od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę zmiana wysokości, szerokości lub długości obiektu budowlanego niebędącego obiektem liniowym, jeżeli odstąpienie łącznie spełnia następujące warunki:
1) nie przekracza 2% wysokości, szerokości lub długości obiektu budowlanego określonych w projekcie budowlanym;
2) nie zwiększa obszaru oddziaływania obiektu;
3) nie mieści się w zakresie odstępstw, o których mowa w pkt 3–6 powyżej, z wyjątkiem odstępstwa od projektowanych warunków ochrony przeciwpożarowej, jeżeli odstępstwo zostało uzgodnione z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych;
4) nie narusza przepisów techniczno-budowlanych.
Kwalifikacji zamierzonego odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę dokonuje projektant. W przypadku uznania, że odstępstwo jest nieistotne, projektant zamieszcza w projekcie budowlanym odpowiednie informacje (rysunek i opis) dotyczące tego odstąpienia.
Podsumowanie
Ustawa Prawo budowlane jest często nowelizowana w tym celu aby zmniejszyć liczbę formalności związanych z budową. Taki cel miała też ostatnia nowelizacja z dnia 1 stycznia 2107r. Od tej daty wzrosła liczba inwestycji, które nie wymagają ani pozwolenia na budowę ani zgłoszenia. Zwiększona również została liczba inwestycji wymagających zgłoszenia. Nowelizacja doprecyzowała zasady związane z oddawaniem budynku do użytkowania oraz z istotnym odstąpieniem od warunków wydanego pozwolenia na budowę.