25 czerwca 2015r. uchwalona została ustawa o zmianie kodeksu pracy. Ustawa ta wprowadza istotne zmiany dotyczące stosunku pracy, w tym umów o pracę na czas określony. Ponieważ zmiany te są bardzo istotne, więc ich wejście w życie zostało odroczone aż na 6 miesięcy (tzw. vacatio legis). Dlatego też będą one obowiązywać od 22 lutego 2016 r.
Najważniejsze zmiany dotyczą:
Czasu trwania oraz liczby zawieranych umów
W świetle dotychczasowych przepisów nie ma ograniczeń co do okresu trwania umowy o pracę na czas określony. W praktyce więc występują umowy zawarte nawet na okresy 3 lat czy 10 lat. Wystarczające było, że pracodawca w razie sporu odpowiednio wyjaśnił dlaczego tak długa umowa ma charakter umowy na czas określony. Według nowych przepisów maksymalny okres trwania umowy to 33 miesiące. W przypadku zawierania kilku umów między tymi samymi stronami łączny okres ich trwania nie może przekraczać 33 miesiące. Przekroczenie powyższego terminu spowoduje, że od następnego dnia umowa o pracę będzie miała charakter umowy zawartej na czas nieokreślony.
Umowa o pracę na czas określony może być poprzedzona umową zawartą na okres próbny wynoszący 3 miesiące. Łącznie zatem ten sam pracodawca i pracownik mogą zawrzeć umowę na czas określony w sumie na 36 miesięcy a więc 3 lata.
Nowelizacja wprowadza również nową zasadę, że liczba umów o pracę na czas określony między tym samym pracodawcą a tym samym pracownikiem może wynieść maksymalnie trzy umowy. Nie ma przy tym znaczenia jaki okres przerwy upłynie pomiędzy zawarciem kolejnych umów o pracę. W razie zawarcia czwartej umowy będzie ona miała charakter umowy na czas nieokreślony.
W dotychczasowych przepisach istniało ograniczenie w maksymalnej liczbie zawartych umów, tak, że były to tylko 3 umowy. Różnica polega na tym, że dotychczas ograniczenia te dotyczyły tylko takich sytuacji gdy przerwa między tymi umowami nie przekraczała jednego miesiąca. Powodowało to, że pracodawcy wprowadzali przerwy niewiele dłuższe niż jeden miesiąc, obchodząc zakaz co do liczby zawieranych umów.
„Zgodnie z nowymi przepisami ograniczenia co do liczby i okresu trwania umowy o pracę nie stosuje się do umów zawartych:
- w celu zastępstwa pracowników czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy;
- w celu wykonywania pracy o charakterze dorywczym lub sezonowym;
- w celu wykonywania pracy przez okres kadencji;
- w przypadku gdy pracodawca wskaże obiektywne przyczyny leżące po jego stronie;”
Ostatni wyjątek z wyżej wymienionych jest kontrowersyjny. Rodzi bowiem ryzyko nadmiernej dowolności pracodawcy. Aby tego uniknąć nowelizacja nakłada na pracodawcę obowiązek zawiadomienia właściwego okręgowego inspektora pracy o zawarciu omawianej umowy o pracę wraz ze wskazaniem przyczyn jej zawarcia. Należy zakładać, że inspektor pracy będzie sprawował kontrolę zawierania takich umów.
Zasady wypowiadania i okresy wypowiedzenia umowy
Do 22 lutego 2016 r. można wypowiedzieć umowę, której okres trwania wynosi dłużej niż sześć miesięcy. Kolejnym warunkiem wypowiedzenia jest przewidzenie takiej możliwości w treści umowy. Okres wypowiedzenia wynosi dwa tygodnie. Po 22 lutym 2016 r. możliwe będzie wypowiedzenie każdej umowy o pracę na czas określony. Dotyczyć to będzie także umów zawartych na czas krótszy niż sześć miesięcy. Prawo wypowiedzenia wynikać będzie z ustawy, niezależnie od tego czy strony przewidzą go w umowie.
Nowelizacja zmienia art. 36 kodeksu pracy w ten sposób, że okres wypowiedzenia umów zawartych na czas określony uzależniony został od okresu zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy. W tym zakresie nastąpiło zrównanie umów na czas określony z umowami na czas nieokreślony.
Nadal istotną różnicą w wypowiadaniu umów o pracę będzie to, że co do umowy na czas określony nie został wprowadzony obowiązek podania przyczyn wypowiedzenia.
Nowelizacja wprowadza specjalne zasady w razie wypowiadania umów z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. W takim wypadku 3 miesięczny okres wypowiedzenia może ulec skróceniu, jednak najwyżej do 1 miesiąca. Za pozostałą część okresu wypowiedzenia przysługiwać będzie pracownikowi odszkodowanie w wysokości jego pensji. Zgodnie z nowelizacją w razie naruszenia przepisów dotyczących wypowiedzenia umowy pracownikowi przysługiwać będzie wyłącznie odszkodowanie.
Rodzaje umów o pracę
Nowelizacja wprowadza istotne zmniejszenie rodzajów umów o pracę. Od 22 lutego 2016 r. funkcjonować będą tylko 3 zamiast 5 rodzajów umowy. „Będą to:
- umowy na okres próbny;
- umowy na czas określony;
- umowy na czas nieokreślony;”
Oznacza to, że przestaną funkcjonować umowy o prace na czas wykonywania określonej pracy oraz umowy na czas zastępstwa nieobecnego pracownika.
Specjalizujemy się w prawie budowlanym i oferujemy kompleksową pomoc prawną w tej dziedzinie. Nasza kancelaria prawnicza zapewnia usługi doradcze, reprezentacyjne i negocjacyjne, aby pomóc naszym klientom w rozwiązaniu problemów prawnych związanych z budownictwem. Skontaktuj się z nami, aby omówić swoje potrzeby i skorzystać z naszego doświadczenia.
