1 stycznia 2016 r. wchodzi w życie nowa ustawa z dnia 5 sierpnia 2015r. o kształtowaniu ustroju rolnego. Ustawa ta zastąpi dotychczas obowiązująca ustawę o tej samej nazwie.
Nowe zasady zakupu ziemi rolnej
Nowa ustawa utrzymuje możliwość zakupu nieruchomości rolnej przez osoby nie będące rolnikami indywidualnymi. Przy takiej transakcji nadal obowiązuje prawo pierwokupu. Nowe przepisy rozszerzają przy tym liczbę podmiotów którym to uprawnienie przysługuje.
Od 1 stycznia będą to :
- dzierżawca sprzedawanej nieruchomości rolnej;
- agencja nieruchomości rolnych – w razie nie skorzystania z pierwokupu przez dzierżawcę z ograniczeniem nieruchomości o pow. powyżej 1 ha.;
- rolnik indywidualny będący właścicielem nieruchomości rolnej graniczącej ze sprzedawaną nieruchomością.
Do 31 grudnia 2015r. prawo pierwokupu przysługuje dzierżawcy i agencji nieruchomości rolnych co do nieruchomości powyżej 5 ha. W razie sprzedaży gruntu przez agencję nieruchomości rolnych pierwszeństwo w jej nabyciu będą mieli dzierżawcy tej nieruchomości. Jest to powtórzenie dotychczasowej zasady, nowością jest to, że w razie nie skorzystania przez dzierżawcę z prawa pierwokupu, agencja zaoferuje nabycie nieruchomości innym kategoriom nabywców, w tym rolnikom indywidualnym. Dopiero jeżeli żaden z powyższych podmiotów nie skorzysta z prawa pierwszeństwa to grunt będzie mogła nabyć osoba nie będąca rolnikiem.
Podział gospodarstwa rolnego
Nowa ustawa ogranicza także podział gospodarstwa rolnego, będzie on możliwy tylko wówczas gdy powierzchnia użytków rolnych, które pozostaną własnością zbywcy będzie pozwalać na prowadzenie działalności rolniczej (tzw. podstawowa norma obszarowa użytków rolnych w gospodarstwie rolnym.)
Drugim warunkiem jest to by transakcja skutkowała po stronie nabywcy powiększeniem lub utworzeniem gospodarstwa rolnego. Oba warunki muszą być spełnione łącznie. Podstawowa norma obszarowa użytków rolnych w gospodarstwie rolnym w danym województwie będzie ustalona w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw rozwoju wsi.
Ustawa dopuszcza również drugą sytuację, kiedy podział gospodarstwa rolnego jest możliwy. Jest to sytuacja gdy powierzchnia nabywanych użytków rolnych wraz z nieruchomościami rolnymi należącymi już do nabywcy, będzie większa niż powierzchnia użytków rolnych, które pozostaną własnością zbywcy. Efektem takiej transakcji musi być więc to, że nabywca nieruchomości musi być właścicielem większej powierzchni niż powierzchnia nieruchomości zbywcy. W przypadku takiego podziału konieczne będzie uzyskanie zgody dyrektora właściwego oddziału agencji.
Nowa definicja rolnika indywidualnego
W artykule 4 nowej ustawy określono, że rolnikiem indywidualnym jest osoba fizyczna, która:
- jest właścicielem, użytkownikiem wieczystym, samoistnym posiadaczem lub dzierżawcą nieruchomości rolnych, których łączna powierzchnia użytków rolnych nie przekracza 300 ha.;
- posiada kwalifikacje rolnicze;
- co najmniej od 5 lat zamieszkuje w gminie w której położona jest jedna z nieruchomości rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego;
- prowadzi przez powyższy okres osobiście gospodarstwo rolne.
Nowa ustawa wskazuje, że dowodem potwierdzającym zamieszkanie jest zaświadczenie o zamieszkaniu wydane przez organ właściwy w sprawach ewidencji ludności (art. 5 ust.2). Tymczasem ewidencje zamieszkania nie są prowadzone przez żaden organ. Nie ma też podstaw prawnych do wydawania zaświadczeń o zamieszkaniu. Prowadzone są wyłącznie ewidencje zameldowania stałego bądź tymczasowego. Jest to zatem pewien problem, który się pojawił na gruncie nowej ustawy.
Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców
Z dniem 1 maja 2016r. kończy się tak zwany okres ochronny nabywania nieruchomości przez cudzoziemców z krajów Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Po tym dniu obywatele tych państw nie będą musieli już uzyskać zezwolenia ministra spraw wewnętrznych. Osoby te będą więc traktowane tak samo jak obywatele polscy. Dla tych cudzoziemców największą trudnością w nabyciu nieruchomości rolnej w Polsce będzie prawo pierwokupu przysługujące rolnikom indywidualnym z danej gminy. Cudzoziemcy spoza Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego nadal będą musieli uzyskać zezwolenie ministra spraw wewnętrznych.
Rozbudowa, remont czy budowa to duże przedsięwzięcia wymagające uwagi i dokładności. Nasza kancelaria specjalizuje się w prawie budowlanym i oferuje pomoc w tej dziedzinie. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać porady prawne i profesjonalne wsparcie.
