Często w trakcie prac budowlanych zachodzi konieczność zajęcia pasa drogowego. Następuje to przykładowo w razie postawienia rusztowania lub maszyn i urządzeń. Zajęcie pasa drogi wymaga uzyskania zezwolenia oraz poniesienia stosownej opłaty. Należy przy tym podkreślić, że pas drogi obejmuje nie tylko jezdnię. W sensie prawnym, pas drogi rozciąga się daleko od drogi (jezdni) i obejmuje także wiele elementów. „Pas drogi” w rozumieniu prawnym, ma więc inne znaczenie niż w rozumieniu potocznym.
Definicja pasa drogi
Określa ją ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych. Zgodnie z art. 4 pkt 1 tej ustawy, pas drogi to: „wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty budowlane i urządzenia techniczne związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami zarządzania drogą”.
Jak z tego wynika, pas drogowy to:
- grunt – czyli fragment powierzchni ziemi,
- przestrzeń nad tym gruntem,
- przestrzeń pod tym gruntem,
które to obejmują miejsce gdzie przebiega droga oraz miejsce gdzie znajdują się obiekty oraz urządzenia potrzebne do obsługi ruchu drogowego i związane z zarządzeniem drogą. Jak widać, pas drogi może się rozciągać dość daleko od drogi (jezdni) i obejmować może wiele obiektów oraz przestrzeń nad i pod tymi obiektami. Jezdnia, w rozumieniu art. 5 pkt 5 ustawy o drogach publicznych, to tylko część drogi, przeznaczona do ruchu pojazdów. Chodnik to także część drogi, tyle że przeznaczona do ruchu pieszych. Jezdnia i chodnik to niektóre elementy pasa drogi. Za ich zajęcie wymagana więc jest opłata.
Wymiar opłaty za zajęcie pasa drogowego
Zgodnie z art. 40 ust. 11 ustawy o drogach publicznych opłatę ustala się w drodze decyzji administracyjnej. Wydaję ją właściwy zarządca drogi. Opłata może być wymierzona w osobnej decyzji lub w decyzji zezwalającej na zajęcie pasa drogi. Decyzję można zaskarżyć w drodze odwołania. Opłata może być wymierzona najwcześniej za okres od dnia złożenia wniosku o zezwolenie na zajęcie drogi. Opłata jest wymierzana za udzielenie zezwolenia. Nie ma znaczenia potem, czy faktyczne zajęcie pasa drogi nastąpi czy też nie. Brak faktycznego zajęcia drogi nie może uzasadniać zwrotu opłaty.
Termin płatności opłaty za zajęcie pasa drogowego
Terminy płatności opłaty są następujące (art. 40 ust. 13-13a):
- 14 dni od dnia, w którym decyzja ustalająca ich wysokość stała się ostateczna – dotyczy to opłaty ustalanej za każdy dzień zajęcia pasa drogowego,
- w przypadku opłaty wymierzanej za rok zajęcia pasa drogowego, to jest za umieszczenie urządzeń infrastruktury technicznej w pasie drogi – w terminie określonym powyżej za 1-szy rok, a za lata następne – do 15 stycznia każdego roku z góry.
Nie jest możliwe określanie innych terminów płatności opłaty (wyrok WSA w Szczecinie z dnia 29 lipca 2010 r., sygn. akt II SA/Sz 12/10). Zapłata następuje na podstawie decyzji, organ nie wystawia bowiem faktury VAT.
Stawki za zajęcie pasa drogi opisane są w artykule „Wysokość opłaty za zajęcie pasa drogowego”.
Zapewniamy kompleksowe usługi prawne w dziedzinie prawa budowlanego. Nasza kancelaria prawnicza specjalizuje się w analizie umów, reprezentacji klientów przed sądami oraz udzielaniu wsparcia prawnego w sprawach związanych z budownictwem. Skontaktuj się z nami, aby omówić swoje potrzeby i skorzystać z naszych usług.