W pierwszej części artykułu podana została definicja wypadku przy pracy oraz wyjaśniono dwa pierwsze warunki, kiedy dane zdarzenie ma taki charakter. W niniejszej części omawiamy pozostałe dwa niezbędne elementy kiedy zdarzenie można uznać za wypadek przy pracy. Są to skutek w postaci urazu lub śmierci oraz związek zdarzenia z pracą.
Wypadek przy pracy – zdarzenie powodujące uraz lub śmierć
Jak rozumieć pojęcie urazu, określa ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Zgodnie z art.2 pkt.13 tej ustawy uraz to uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka w skutek działania czynnika zewnętrznego. Aby dane zdarzenie zostało uznane za wypadek przy pracy musi doprowadzić do powstania urazu (lub śmierci). Jeżeli wystąpiło nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną i w związku z pracą ale nie spowodowało urazu to nie jest to wypadek przy pracy. Takie zdarzenie określa się jako wydarzenie wypadkowe bez urazowe (WWB).
Wypadek – związek z pracą
Jest to najbardziej kontrowersyjny element definicji wypadku przy pracy, stąd na jego tle jest szczególnie bogate orzecznictwo sądowe.
Związek z pracą występuje wtedy gdy do urazu dojdzie podczas wykonywania pracy jak i podczas pozostawania w dyspozycji pracodawcy. Jako przykład można podać oczekiwanie na polecenie pracodawcy na terenie pracy lub w innym miejscu. Zerwanie związku z pracą następuje wtedy, gdy poszkodowany bez uzasadnienia nie świadczy pracy. Związek z pracą nie występuje także wtedy, gdy do wypadku dochodzi wprawdzie w toku zdarzenia organizowanego przez pracodawcę ale poza zakresem zwykłych czynności pracownika. Jako przykład podać można sytuację w której konserwator doznał urazu w czasie festynu organizowanego przez pracodawcę (wyrok Sądu Najwyższego z dn. 28 marca 2001r.) Związek urazu lub śmierci z pracą jest przez orzecznictwo sądowe interpretowany bardzo szeroko. Poniżej podajemy kilka przykładów zdarzeń, które w wyrokach uznane zostały za związane z pracą. Zdarzeniami takimi są na przykład:
- uraz na skutek upadku w drodze do sklepu w celu zakupu produktów do spożycia w czasie przerwy śniadaniowej;
- wypadek, który nastąpił w czasie czynności podjętych bez wiedzy pracodawcy ale z subiektywnym przekonaniem pracownika, że działa w interesie pracodawcy;
- wypadek w czasie pracy, który nastąpił kiedy pracownik szedł do lekarza w celu uzyskania porady lekarskiej;
- uraz w czasie wykonywania zwykłych czynności pracowniczych bez potrzeby badania czy czynności te są zgodne z interesem zakładu pracy;
- uraz w czasie szkolenia odbywanego za zgoda pracodawcy także w ramach płatnego urlopu szkoleniowego.
Dodatkowe informacje dotyczące całego zagadnienia znajdują się w artykule: Wypadek przy pracy cz. I
Zobacz także: Wypadek przy pracy – obowiązki pracodawcy cz. I oraz Wypadek przy pracy – obowiązki pracodawcy cz. II
