Zagadnienia związane z miejscami postojowymi dla samochodów osobowych uregulowane zostały w przepisach działu II, rozdziału III rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Ponadto dla kwestii tych pewne znaczenie ma orzecznictwo sądów administracyjnych.
Decyzja o warunkach zabudowy
Pierwszym przepisem jest §18 wyżej przytoczonego rozporządzenia, zgodnie z którym zagospodarowując działkę budowlaną należy urządzić, stosownie do jej przeznaczenia i sposobu zabudowy, miejsca postojowe dla samochodów, użytkowników stałych i przebywających okresowo, w tym również miejsca postojowe dla samochodów z których korzystają osoby niepełnosprawne. W omawianym przepisie wskazano, że wymagania co do liczby i sposobu urządzenia miejsc postojowych powinny być zawarte w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych celem powyższego przepisu jest to, by każda nowa inwestycja samodzielnie zaspokajała potrzeby w zakresie miejsc postojowych, nie obciążając wyłącznie dróg publicznych lub sąsiednich nieruchomości (tak na przykład WSA w Kielcach w wyroku z dnia 6 grudnia 2010r., sygn. akt. II Sa/Kr 632/10.
Jak z tego wynika organ wydający decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu określa między innymi ilość i sposób urządzenia miejsc postojowych. Organ parametry te ustala biorąc pod uwagę przeznaczenie nieruchomości oraz planowany sposób zabudowy.
Miejsca postojowe tylko na działce na której realizowana jest inwestycja
Jak się powszechnie przyjmuje, sposób oznaczenia ilości i sposobu urządzenia miejsc postojowych należy do tzw. uznania administracyjnego organu. Przepisy prawa nie definiują bowiem żadnych szczegółowych wytycznych do określenia tych parametrów. Aktualnie w orzecznictwie przyjęte jest, że miejsca postojowe mogą być zlokalizowane wyłącznie na tej działce, na której jest realizowana inwestycja. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 8 września 2011r. (sygn. akt II Sa/Kr 914/11) stwierdził, że wymagania dotyczące miejsc parkingowych nie są spełnione jeśli inwestor wynajmie od innego podmiotu działkę, która nie jest działką na której realizowana jest inwestycja.
Tak samo sądy administracyjne traktują sytuacje gdy inwestor chciałby zlokalizować miejsca postojowe na działce budowlanej powiązanej (na przykład działce sąsiedniej) z działką na której realizowana ma być inwestycja budowlana. Wypowiedzi judykatury są w tym przedmiocie jednoznaczne. Miejsca postojowe muszą być zaprojektowane i zlokalizowane na działce na której jest realizowana inwestycja. Muszą mieć one charakter trwały a więc nie mogą to być miejsca postojowe czasowe np. tylko na czas budowy lub na początkowy okres użytkowania obiektu budowlanego (wyrok WSA w Warszawie z dnia 8 kwietni 2008r. sygn. akt VII Sa/Wa 124/08)
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego
Jeżeli dany teren jest objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego (mpzp) to jak wiadomo nie wydaje się decyzji o warunkach zabudowy. W takim wypadku szczegółowe warunki dotyczące miejsc postojowych powinny wprost wynikać z mpzp.
Wymogi lokalizacji miejsc postojowych
Rozporządzenie ministra infrastruktury szczegółowo określa wymogi lokalizacji miejsc postojowych. Jest to zawarte w §19 tego rozporządzenia. Zgodnie z tym przepisem odległość wydzielonych miejsc postojowych, w tym również zadaszonych, lub otwartego garażu wielopoziomowego dla samochodów osobowych od okien pomieszczeń nie może być mniejsza niż:
- „7 metrów – w przypadku do 4 stanowisk włącznie;
- 10 metrów – w przypadku 5 do 60 stanowisk włącznie;
- 20 metrów - w przypadku większej liczby stanowisk;”
Powyższe zastrzeżenie dotyczące odległości minimalnych, nie dotyczy hoteli, budynków opieki zdrowotnej, oświaty i wychowania a także placów zabaw i boisk dla dzieci i młodzieży.
Odległości minimalne od sąsiednich działek
Ustawodawca reguluje również odległości minimalne, które muszą być zachowane do sąsiednich działek budowlanych. Zgodnie z §19 ust.2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury, odległość wydzielonych miejsc postojowych lub otwartego garażu wielopoziomowego dla samochodów osobowych od granicy działki budowlanej nie może być mniejsza niż:
- „3 metry – w przypadku do 4 stanowisk włącznie;
- 6 metrów – w przypadku 5 do 60 stanowisk włącznie;
- 16 metrów – w przypadku większej liczby stanowisk;”
Wyjątek od obowiązku zachowania powyższych odległości minimalnych dotyczy sytuacji w których miejsca postojowe projektowane są pomiędzy liniami rozgraniczającymi ulicę. Ulicę w tym kontekście należy rozumieć zgodnie z ustawą z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych. Zgodnie z art.4 pkt.4 tej ustawy, ulica to droga na ternie zabudowy lub przeznaczonym do zabudowy zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w której ciągu może być zlokalizowane torowisko tramwajowe.