Zgodnie z art.6471 §5 k.c. inwestor i wykonawca ponoszą solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia za zawarte w umowe roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę. W świetle tego przepisu kluczowym zagadnieniem jest ustalenie, jakie firmy mogą być potraktowane jako podwykonawcy na budowie. Czy jest to każda firma realizująca jakiś zakres prac (np. geodeci, firma wydzierżawiająca maszyny budowlane,) czy dotyczy to tylko niektórych firm. Poniżej omówiono to zagadnienie.
Rodzaj umowy o roboty budowlane decyduje, kto jest podwykonawcą
Nie każda umowa z podwykonawcą ma charakter umowy o roboty budowlane, nawet jeżeli taką nosi nazwę. Najważniejsza jest treść umowy oraz zakres obowiązków podwykonawcy. W świetle zapisów kodeksu cywilnego należy przyjąć, że inwestor i wykonawca odpowiadają solidarnie za zapłatę wynagrodzenia tylko wobec ściśle ograniczonej grupy firm. Odpowiedzialność ta jest bowiem ograniczona do tych podwykonawców, z którymi generalny wykonawca zawarł umowy o roboty budowlane. Wynika to z §1 art.6471. W tej sytuacji kluczowe staje się ustalenie kiedy mamy do czynienia z umową o roboty budowlane. Umowy dotyczące procesu budowlanego mają bowiem charakter często mieszany. Zawierają w sobie często elementy umowy o dzieło, umowy najmu, często nie dotyczą całości obiektu budowlanego ale tylko niewielkiej części. Aby zakwalifikować daną umowę jako umowę o roboty budowlane nie wystarcza więc sam udział w procesie inwestycyjnym. Bez znaczenia co do zasady pozostaje też nazwa umowy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2005r. sygn. akt V CK 423/2005). Najważniejsza jest więc treść samej umowy, a zwłaszcza to co jest w świetle zapisów umowy przedmiotem świadczenia podwykonawcy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 lipca 2004r. sygn. akt II CK 477/2003).
Jakie warunki musi spełniać umowa?
Aby konkretną umowę uznać za umowę o roboty budowlane musi ona spełniać następujące warunki:
- „Przedmiotem świadczenia podwykonawcy musi być obiekt budowlany – do obowiązków wykonawcy musi należeć realizacja robót budowlanych stanowiących samoistną całość i dających się wyodrębnić pod względem technicznym lub technologicznym;
- Zakres prac wykonawcy musi być wcześniej zaprojektowany;
- Czynności wykonawcy zgodnie z umową powinny podlegać nadzorowi.”
Jeżeli umowa z podwykonawcą będzie spełniać powyższe wymogi, to należy ją zakwalifikować jako umowę o roboty budowlane. Każda inna umowa nie będzie miała takiego charakteru. To rozróżnienie decyduje o zakresie odpowiedzialności inwestora i wykonawcy za zapłatę wynagrodzenia dla podwykonawcy. Inwestor odpowiada solidarnie z generalnym wykonawcą za zapłatę wynagrodzenia przewidzianego wyłącznie w umowach o roboty budowlane zawartych z podwykonawcami. Inwestor nie odpowiada więc za zapłatę wynagrodzenia z umów o dzieło, umów najmu maszyn czy umów o świadczenie usług obsługi geodezyjnej.
Więcej o warunkach odpowiedzialności inwestora za wynagrodzenie dla podwykonawcy napisano w artykułach Kiedy podwykonawca może żądać zapłaty od inwestora oraz Odpowiedzialność inwestora za wynagrodzenie podwykonawcy w świetle ustawy Prawo zamówień publicznych.
Potrzebujesz fachowej pomocy prawnej w sprawach budowlanych? Zapraszamy do skorzystania z usług naszej kancelarii. Nasz zespół prawników specjalizuje się w prawie budowlanym i oferuje kompleksową obsługę prawną w tym zakresie. Skontaktuj się z nami i umów się na konsultację.
