Budowa zjazdu z drogi publicznej jest konieczna, gdyż nieruchomość położona przy drodze publicznej powinna być z nią połączona. Zgodnie z art. 4 pkt.8 ustawy o drogach publicznych przez zjazd rozumie się połączenie drogi publicznej z nieruchomością położoną przy drodze, stanowiącą bezpośrednie miejsce dostępu do drogi publicznej w rozumieniu przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Rodzaje budowanych zjazdów z drogi publicznej
Budowane zjazdy z drogi publicznej można podzielić na dwie kategorie: publiczne oraz indywidualne. Zjazd publiczny to taki, z którego korzystają wszyscy kierujący pojazdami. Z kolei zjazd indywidualny przeznaczony jest dla ograniczonego grona uprawnionych. Zjazd publiczny jest to zjazd do przynajmniej jednego obiektu w którym prowadzona jest działalność gospodarcza. Przykładem może być zjazd do stacji paliw czy obiektu hotelowego. Natomiast zjazd indywidualny to zjazd do jednego lub kilku obiektów użytkowanych indywidualnie. Przykładem jest zjazd do budynku mieszkalnego –wielorodzinnego.
Wniosek o wyrażenie zgody na budowę zjazdu z drogi publicznej
Należy podkreślić, że – do budowy zjazdu z drogi publicznej na działkę – nie daje automatycznie uprawnienia sam fakt przylegania działki do tej drogi. Możliwość ustanowienia zjazdu nie jest bowiem wprost związana z prawem własności gruntu. Uprawnienie to jest przyznawane w drodze decyzji administracyjnej przez zarządcę drogi (wyrok WSA w Warszawie z dnia 25 sierpnia 2004r. II SA 2207/03).
Właściciel nieruchomości przylegającej do takiej drogi może więc złożyć do zarządcy drogi wniosek o wyrażenie zgody na budowę zjazdu. Organ administracji zobowiązany jest wyrazić swoje stanowisko w sprawie, w terminie miesięcznym, ewentualnie maksymalnie w ciągu dwóch miesięcy. Jeżeli w tym czasie zarządca nie wyda decyzji, to pozostaje on w stanie bezczynności. Wnioskodawca może wezwać wtedy organ do usunięcia tego uchybienia pod rygorem złożenia zażalenia na bezczynność. Jeżeli zarządca drogi nadal nie będzie wydawał decyzji, wówczas możliwe jest złożenie zażalenia na bezczynność do organu wyższego stopnia. Jeżeli nie ma takiego organu, to wnioskodawcy przysługuje wezwanie do usunięcia naruszenia prawa (art. 37§1 k.p.a.).
Uzyskanie zgody
Zarządca drogi nie musi wyrazić zgody na wykonanie zjazdu. Jego decyzja w tym zakresie ma bowiem charakter tzw. uznania administracyjnego. Wynika to z faktu, że ustawa nie określa kryteriów koniecznych do wyrażenia zgody na wykonanie zjazdu. Nie oznacza to oczywiście dowolności organu. Zgodnie bowiem z art. 29 ust.4 ustawy o drogach publicznych zarządca drogi musi się kierować przede wszystkim warunkami technicznymi jakim powinny odpowiadać drogi publiczne.
Orzecznictwo sądowe wskazuje, że drugim ważnym kryterium jest bezpieczeństwo w ruchu drogowym. Zgodnie z wyrokami sądów administracyjnych, zgoda na wykonanie zjazdu nie może być wyrażona, jeżeli doprowadziłoby to do zwiększenia zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu lądowym (tak np.: NSA w wyroku z dnia 7 sierpnia 2014r., I OSK 59/13; z dnia 27 lutego 2014r., I OSK 1786/12). Co więcej, zasada bezpieczeństwa w ruchu lądowym uznana została nawet za podstawę do ograniczenia właściciela działki w swobodnym korzystaniu ze swojej własności (tak np.: wyrok NSA z dnia 12 maja 2011r., I OSK 1068/10).
Treść zezwolenia
Wykonanie zjazdu jest możliwe po uzyskaniu zgody zarządcy określającej lokalizację takiego obiektu. Zezwolenie wydaje się na czas nieokreślony. W wyjątkowych przypadkach, wynikających z warunków technicznych, zgoda może być wyrażona na czas określony (art. 29 ust. 4).
W treści zezwolenia, poza lokalizacją zjazdu, wymienia się również parametry techniczne wykonania. Umieszcza się również pouczenie o obowiązku:
- uzyskania przed rozpoczęciem prac budowlanych pozwolenia na budowę, a w przypadku przebudowy zjazdu dokonania zgłoszenia budowy albo wykonania robót budowlanych oraz uzyskania zezwolenia zarządcy drogi na prowadzenie robót w pasie drogowym;
- uzgodnienia z zarządcą drogi, przed uzyskaniem pozwolenia na budowę, projektu budowlanego zjazdu.
Jeżeli inwestor jest niezadowolony z treści decyzji, to może ja zaskarżyć odwołaniem. W tego typu sprawie przysługuje również skarga do sądu administracyjnego.
Wygaśnięcie decyzji o wydaniu zezwolenia
Decyzja o wydaniu zezwolenia wygasa, jeżeli w ciągu 3 lat od jej wydania zjazd nie został zrealizowany. Wygaśnięcie następuje z mocy samego prawa. Nie jest konieczne stwierdzenie wygaśnięcia przez organ administracji. Jeżeli w tym okresie inwestor nie zdążył z realizacją robót budowanych, to powinien wystąpić z wnioskiem o wydanie nowej decyzji zezwalającej. Dotyczy to nawet sytuacji, gdy inwestor posiada ważną decyzję o pozwoleniu na wykonanie zjazdu.
Koszt budowy zjazdu z drogi publicznej
Koszt budowy zjazdu z drogi publicznej, zgodnie z art. 29 ust.1 ustawy o drogach publicznych, obciąża właściciela nieruchomości położonych przy drodze publicznej. To ten właściciel powinien zatem przygotować i zrealizować inwestycje własnym staraniem oraz kosztem. Jest to zasada ogólna, bez względu na to jak długi jest zjazd.
Należy jednak podkreślić, że właściciela nie obciążają żadne obowiązki związane z robotami dotyczącymi drogi publicznej. Właściciel nie ma też obowiązku przenieść na rzecz zarządcy prawa własności wykonanego zjazdu.
Na koniec należy podkreślić, że zgodnie z art. 29 ust.2 ustawy o drogach publicznych, w przypadku budowy lub przebudowy drogi, budowa lub przebudowa zjazdów dotychczas istniejących należy do zarządcy drogi.
Budowa bez zezwolenia
Jeżeli budowa zjazdu przebiegała z naruszeniem powyższych procedur to może wystąpić samowola budowlana wymagająca jej zalegalizowania. O związanych z tym opłatach pisaliśmy w artykule „Budowa zjazdu z drogi publicznej — wysokość opłaty legalizacyjnej.”
Opłaty legalizacyjne nie są jedynymi kosztami, które będzie musiał ponieść inwestor. Zgodnie bowiem z art. 29a ust 1 ustawy o drogach publicznych, za wybudowanie lub przebudowę zjazdu z drogi publicznej bez wymaganego zezwolenia zarządcy drogi wymierzana jest kara pieniężna. Następuje to w drodze decyzji. Wysokość kary jest bardzo wysoka. Wynosi ona dziesięciokrotność opłaty za zajęcie pasa drogowego, to jest dziesięciokrotność iloczynu liczby metrów kwadratowych zajętej powierzchni pasa drogowego, stawki opłaty za zajęcie 1 m2 pasa drogowego i liczby dni zajmowania pasa drogowego. Zajęcie pasa drogowego przez okres krótszy niż 24 godziny jest traktowane jak zajęcie pasa drogowego przez 1 dzień.
Opisane wyżej regulacje dotyczą wyłącznie lokalizacji zjazdu na drogach, które posiadają status dróg publicznych. Wydania decyzji administracyjnej nie wymaga natomiast lokalizacja zjazdu z drogi wewnętrznej. Zjazdy z dróg wewnętrznych podlegają tylko uzgodnieniu z właścicielem drogi. Uzgodnienie takie nie jest władczym rozstrzygnięciem i nie wymaga formy aktu administracyjnego (wyrok WSA w Białymstoku z dnia 10 kwietnia 2014r., II SA/Bk 1100/13).
Nasz prawnik budowlany oferuje specjalistyczną wiedzę i doświadczenie w prawie budowlanym. Oferujemy usługi konsultacji, które pomogą Ci w zrozumieniu przepisów budowlanych i skutecznym radzeniu sobie z problemami prawno-budowlanymi. Skontaktuj się z nami, aby umówić się na spotkanie i skorzystać z naszego fachowego wsparcia.
